Focus: juridische sector

Advertentie-uitgaven van de juridische sector nemen sterk toe door de concurrentie, opkomst van AI en de strijd om talent.

Grote veranderingen: 

  • veranderende cliëntrelaties: cliënten verwachten meer transparantie, efficiëntie en een focus op toegevoegde waarde.
  • opkomst Legal Tech: 70% van de internationale advocatenkantoren verwacht permanent AI-tools te gebruiken. 
  • personeelstekort: door een vergrijzende beroepsbevolking en de uitstroom van juridische professionals naar het bedrijfsleven.
  • strategische thema's: ESG (Environmental, Social, Governance) en privacy

Nederlandse advocatuur versus internationaal:

Advocaten per land en per inwoner

Nederland: 19.000 advocaten op 18 miljoen inwoners

Duitsland: 167.000  advocaten op 83 miljoen inwoners 

Frankrijk:  70.000 advocaten op 65 miljoen inwoners

Italië: 240.000  advocaten op 58 miljoen inwoners

Spanje: 145.000 advocaten op 48 miljoen inwoners 

Verenigde Staten: 1.340.000 advocaten op 335 miljoen inwoners


Netwerk

  • Nederland: meer dan 19.000 advocaten zijn aangesloten bij de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA)
  • Duitsland: Het Duitse juridische systeem kent meerdere organisaties. De Deutscher Anwaltverein (DAV), één van de grootste vrijwillige beroepsverenigingen. Daarnaast is lidmaatschap van een van de 28 regionale Rechtsanwaltskammern verplicht voor het uitoefenen van het beroep. In totaal zijn er in Duitsland ruim 165.000 advocaten. 
  • Frankrijk: De Conseil National des Barreaux (CNB) vertegenwoordigt alle 164 'barreaux' (lokale ordes) en telt circa 70.000 advocaten.
  • Italië: De Consiglio Nazionale Forense (CNF) is de nationale beroepsorganisatie van advocaten in Italië. In het land zijn er ongeveer 240.000 ingeschreven advocaten *
  • Spanje: De Consejo General de la Abogacía Española (CGAE) vertegenwoordigt meer dan 145.000 praktiserende advocaten.
  • Verenigde Staten: De American Bar Association (ABA) is de grootste en meest prominente vrijwillige vereniging in de VS, maar het is geen verplichte beroepsvereniging. De ABA had in 2024 naar schatting ongeveer 150.000 leden. In totaal zijn er meer dan 1,3 miljoen advocaten in de Verenigde Staten


In Italië en Spanje zijn er veel advocaten:

  • net als in Italië wordt het Spaanse rechtssysteem als complex en traag beschouwd
  • de toetredingsdrempels tot de Italiaanse en Spaanse beroepsgroep zijn relatief laag.
  • de juridische sector is in Italië en Spanje van oudsher een zeer gerespecteerd beroep.  Dit trekt veel studenten aan.

Legal Nederland is opvallend positief over kunstmatige intelligentie. 

  • Ongeveer een derde van alle juridische professionals (advocaten en bedrijfsjuristen) in Nederland gebruikt al dagelijks AI-tools.

De uitdagingen met betrekking tot het gebruik van legal AI zijn vergelijkbaar in Duitsland Italië, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Spanje. De drie belangrijkste uitdagingen zijn: 


1. Gegevensbescherming en vertrouwelijkheid

De bescherming van cliëntgegevens is de grootste zorg. Het EU-brede GDPR (General Data Protection Regulation) vormt de basis, maar de nationale wetgeving en beroepsorganisaties verduidelijken de toepassing. Advocaten in alle genoemde landen worstelen met de vraag of het delen van gevoelige cliëntinformatie met een AI-tool in strijd is met het beroepsgeheim.


2. Aansprakelijkheid

Een andere grote uitdaging is wie aansprakelijk is bij fouten door AI

  • de advocaat blijft in de meeste landen de eindverantwoordelijke, omdat deze het systeem gebruikt en de output moet controleren. Dit dwingt advocaten tot extra zorgvuldigheid.
  • de ontwikkelaar/uitgever van de AI: De Europese Unie werkt aan de AI Act, die de aansprakelijkheid van ontwikkelaars van AI-systemen duidelijk definieert. De implementatie hiervan is van groot belang voor de juridische sector.

3. Beroepsregels en ethiek

De integratie van AI roept ook fundamentele ethische vragen op:

  • Transparantie: moeten advocaten cliënten informeren dat ze AI gebruiken
  • Onpartijdigheid: bestaat het risico dat AI-algoritmen vooringenomenheid (bias) bevatten? Dit kan leiden tot onrechtmatige discriminatie